Real Filharmonía de Galicia

Baldur Brónnimann, director

• Carme Rodríguez: Arborescente*   (*Encarga da RFG. Estrea absoluta)

• Arvo Part: Frates

• Grazyna Bacewicz: Concerto para orquestra de corda

• Louise Farrenc: Sinfonía núm. 3 en Sol menor, Op. 36

Real Filharmonía de Galicia

A Real Filharmonía de Galicia nace como un ambicioso proxecto cultural en Santiago de Compostela en 1996. Formada por 50 músicos, e un equipo administrativo de seis persoas, ten a súa sede permanente no Auditorio de Galicia. Baldur Brönnimann é, desde xaneiro de 2023, o director titular e artístico da formación e Sebastian Zinca o seu director asistente.

Con anterioridade, os seus directores principais foron Helmuth Rilling (1996–2001), Antoni Ros Marbà (2001–2013) e Paul Daniel (2013–2023).

Xestionada polo Consorcio de Santiago, a RFG está financiada pola Administración Xeral do Estado, a Xunta de Galicia e o Concello de Santiago.

Baldur Brönnimann

Director musical e artístico da Real Filharmonía de Galicia. Naceu en Suíza e reside en Madrid dende hai máis de 13 anos, Brönnimann formouse na Academia de Música da Cidade de Basilea e no Royal Northern College of Music de Manchester, onde posteriormente foi nomeado titor visitante de dirección.

Baldur é unha persoa profundamente comprometida coa relevancia da música clásica na sociedade e coa creación actual, sendo moi activo como comisario de novas obras, de diferentes festivais e ciclos así como coa divulgación e formación de novos músicos e público.

A súa carreira como director artístico e musical comeza coa dirección titular da Orquestra Sinfónica Nacional de Colombia en Bogotá, posto que ocupou entre os anos 2008 e 2012. Entre 2011 e 2015 asumiu a dirección artística de BIT20, principal conxunto de música contemporánea de Noruega. Ademais, entre 2014 e 2020 foi director principal da Orquestra Sinfónica do Porto Casa da Música á que segue regresando cada temporada tras un exitoso mandato.

Carme Rodríguez (Ribadeo, 1996) medrou nun ambiente musical dende o que comeza os seus estudos. É compositora, orquestradora e arranxista. Gradúase con Matrículas de Honra no Grao en Composición de Músicas Contemporáneas na Escuela Universitaria de Artes e Espectáculos TAI de Madrid, en 2018. Ofrece diversas clases maxistrais, especialmente sobre bandas sonoras, en seminarios e universidades. Ademais, dirixe o Festival de Cine Curto de Ribadeo dende a súa primeira edición en 2022.

Compón bandas sonoras para series e longametraxes, documentais e de ficción, e para curtametraxes distribuídas en festivais nacionais e internacionais. Cun pé en Galicia e outro en Madrid, compaxina actualmente o seu traballo como compositora co de arranxista e orquestradora, para proxectos propios de concerto, cine, teatro e televisión, e tamén nos equipos doutros compositores.

Recibiu encargas da Orquesta y Coro Nacionales de España (Ciclo Satélites), a Real Filharmonía de Galicia, o Consello da Cultura Galega ou a Orquestra Sinfónica de Galicia. As súas obras e orquestracións foron interpretadas, ademais, por orquestras coma a OSCYL; conxuntos como Sonor Ensemble, Zoar Ensemble ou o Grupo Instrumental Siglo XX, ou solistas como Isabel Dobarro (no álbum Kaleidoscope do selo Naxos USA, 2024).  Acumula decenas de premios e recoñecementos, entre eles, o Concurso CreaClásica (2019) e o Concurso Internacional de Composición María de Pablos (II e III edición, 2019 e 2020).

Notas

Toma o relevo da compositora galega Carme Rodríguez o estoniano Arvo Pärt, un compositor da espiritualidade. Fratres é unha peza composta en 1977 a partir dun simple intervalo no que o violín inicia un recorrido pola éxtase, a axitación e a luz. Arvo Pärt demostrou ser un rapaz de moito talento no conservatorio de Tallin. Era coñecida a súa facilidade para crear música e os seus compañeiros dicían con simpatía que ao sacudir o abrigo cada día del caían notas musicais en vez de po. Ao principio orientouse cara ao neoclasicismo, como Stravisnki e máis tarde cara ao dodecafonismo, estilo que coñeceu e estudou a través de gravacións que lle chegaban de forma clandestina. Decatadas as autoridades, sufriu unha dura represión, como outros artistas considerados antipopulares; por outra parte, ese estilo resultoulle pouco frutífero. Pärt descubriu o estilo denominado minimalista, como o polaco Gorecki ou o británico Tavener e outros compositores, sobre todo americanos. Fratres é, xunto con Cantus in memoriam Benjamin Britten, unha das obras máis representativas dese estilo. Orixinalmente para quinteto de cordas, o mesmo compositor reescribiu Fratres para diversas formacións, unha das cales é a orquestra de cordas.

Complexa é tamén a estética da compositora polaca Grazyna Bacewicz, quen fora excelente violinista e pianista ata que un grave accidente a levou a centrarse na composición, de cuxo talento melódico é excepcional mostra o Concerto para orquestra de cordas.

Bacewicz era pouco maior que Lutoslawski e Panufnik, por poñer dous grandísimos da composición polaca. Apoiouna Paderewski, que a mandou a París a estudar con Nadia Boulanger. O seu catálogo non é amplo, pero é variado, aínda que o violín leva a parte máis importante, e só encontramos unha ópera breve para radio. A súa obra, espléndida, apenas tivo repercusión en Europa Occidental e o resto do mundo.

Outra compositora pecha o programa, a francesa Louise Farrenc. Pedagoga, intérprete, estudosa e recoñecida compositora no seu tempo, foi admirada por Berlioz polo seu insólito talento sinfónico. En 1849 estreou a Sinfonía núm. 3 en sol menor, que foi a súa derradeira obra sinfónica, na que conflúen a expresividade do clarinete de Mozart e a súa devoción por Beethoven. A música de Farrenc enmárcase dentro do estilo clásico tardío con influencias do romanticismo. As súas composicións amosan un gran respecto polas formas clásicas, pero tamén incorporan a expresividade e as modulacións harmónicas que caracterizan o romanticismo.

Farrenc foi unha orquestradora consumada, capaz de crear texturas ricas e equilibradas nas súas sinfonías e aberturas.

En 1842, foi nomeada profesora de piano no Conservatorio de París, un posto que ocupou durante 30 anos. Farrenc loitou intensamente pola igualdade de xénero na música, e en 1850 logrou obter a mesma remuneración que os seus colegas masculinos no Conservatorio.